بیماری ام اس را به گونه ای صحیح بشناسیم
تهیه و گردآوری: طوفان دانشمند
اگر متوجه شوید ام اس دارید، ممکن است فکر می کنید زندگی فعال و بانشاط سابق تان تمام شده و حالا باید منتظر زندگی دیگری باشید که در آن نه تفریح معنایی دارد و نه فعالیت.
البته طبیعی است که این خبر شما را تا حدی نگران کند و زندگی تان را تحت تاثیر قرار دهد ولی این هم صحیح نیست که انتظار داشته باشید پس از مبتلا شدن به ام اس زندگی فعال شما برای همیشه تعطیل شود.
اسم " ام اس" که می آید خیلی ها میترسند. برای همین شاید بتوان گفت مهمترین نکته ، شناخت ام اس و عوارض ناشی از آن است تا بتوانیم به بهترین شکل با آن برخورد کنیم
وظیفه سیستم عصبی ، انتقال پیام از مغز به اندامها می باشد. ام اس باعث می شود که گلبول سفید که وظیفه محافظت از بدن را دارند . به کارکرد این سیستم اسیب وارد نمایند. نتیجه این آسیب در فرد مبتلا به صورت علائمی همچون عدم تعادل ، تاری چشم ، دوبینی و در مراحل پیشرفته حتی به شکل عدم توانایی در راه رفتن نمایان شود. در حال حاضر در ایران و جهان ام اس با مصرف دارهای موجود ، کنترل استرس و انجام فعالیت ورزشی توسط فرد مبتلا به راحتی قابل کنترل می باشد.
حقایقی درباره ام اس:
* ام اس مسری نیست
* ام اس یکی از شایعترین عارضه سیستم اعصاب مرکزی ، به خصوص میان افراد جوان به حساب می آید.
* بیش از دو میلیون نفر در سراسر جهان به ام اس مبتلا هستند که تعداد مبتلایان در خانمها بیشتر از آقایان است
* علت بروز ام اس هنوز مشخص نیست و درمان قطعی ندارد ولی با استفاده از داروهای موجود قابل کنترل می باشد.
* ام اس ارثی نیست و به طور مستقیم از والدین به فرزندشان منتقل نمی شود اما متخصصان می گویند استعداد ژنتیکی می تواند در ابتلا به ام اس موثر باشد.
* ام اس معمولا در سنین میان 20 تا 40 تشحیص داده میشود ؛ اگر چه که ممکن است سالها قبل از آن شروع شده باشد.
علل و علائم ام اس:
تا کنون هیچ علت خاصی برای ام اس مشخص نشده و پاسخ دقیقی برای این سوال در دسترس نیست ولی می دانیم ام اس به دلیل تخریب و آسیب دیدن غلاف میلین ایجاد شده است . پژوهشگران ومحققان نیز در سراسر جهان در حال بررسی این موارد ستند تا پاسخی برای این سوال پیدا کنند و عامل اصلی ایجاد ام ای را بشناسند.
ام اس با علائم متفاوتی مانند تاری دید ، مشکلات حس و حرکتی ، عدم تعادل و ... نمایان می شود. نوع این علائم و روند پیشرفت آنها نیز با توجه به محل آسیب ها در دستگاه عصبی مرکزی متفاوت خواهد بود. وجود علائمی مانند خواب رفتگی اندام ها ، سرگیجه ، دوبینی، کاهش ناگهانی دید یک چشم میتواند نشانه شروع بیماری باشد اما بسیاری از این علائم بدون اینکه نشانه ای از ام اس باشد. برای برخی اتفاق افتد بنابراین وجود این نشانه ها به صورت گذرا و موقت جای نگرانی ندارد و همیشه دلیلی برای ابتلا به ام اس نیست.
تشخیص ام اس
فرد مبتلا به ام اس درمراحل اولیه ممکن است فقط با شرح حال و سابقه ای از نشانه های مبهم ونامشخص که به صورت پراکنده و دریک دوره زمانی نسبتا طولانی رخ می دهد به پزشک مراجعه کند . البته در این مواقع ، علائم میتواند به بسیاری از شرایط و مشکلات دیگر پزشکی نیز نسبت داده شود.
حتی زمانی که فرد چندین نشانه از ام اس را داشته باشد پیش از آنکه پزشک معالج ، ام اس را تشخیص دهد ، این نشانه ها باید با معیارهای ام اس مطابقت پیدا کند. بنابراین فقط زمانی میتوان ام اس را تشخیص داد که دو قسمت مختلف در سیستم اعصاب مرکزی تحت تاثیر قرار گرفته و این اثرات حداقل دو مرتبه با فاصله زمانی یک ماه از یکدیگر تجربه شده باشد همچنین با استفاده از MRI این صدمات باید مشاهده و تشخیص داده شود .
درمان ام اس
دانش انسان ها امروزه به حدی رسیده که برای بعضی بیماریها درمان کاملی ئوجود دارد . اما در بعضی بیماری ها مانند ام اس مسئله فرق میکند . داروهای موجود درمان ام اس از نظر کاربرد به سه گروه اصلی تقسیم بندی می شوند:
1- برای درمان عود بیماری
در این مواقع با استفاده از ترکیبات کورتن میتوان با کم کرد التهاب در دستگاه عصبی ، طول مدت عود و میزان ضایعات را کاهش داد . این دوره درمانی معمولا به صورت تزریقی تجویز میشود و معمولا هر دوره بین سه تا پنج روز طول می کشد.
2- برای کنترل علائم بیماری :
بسته به اینکه فرد در حال حاضر چه علائم و مشکلاتی دارد از داروهای مختلفی برای کنترل فعالیت ام اس و به حداقل رساندن مشکلاتش استفاده می شود که بیش از سی داروی مختلف به این منظور به کار میروند.
3- برای کنترل دوره بیماری
دراین دسته ، داروهایی قرار میگیرند که قادرند از تعداد و شدت عود بکاهند وسیر پیشرفت ام اس را نیز کند نمایند.
ام اس و خانواده
گاهی اوقات اعضای خانواده و اطرافیان فرد مبتلا ه نمی توانند تاثیر ام اس را بر کیفیت زندگی فرد و شرایط اجتماعی و شغلی او درک کنند. چه بخواهیم و چه نخواهیم ابتلا به ام اس می تواند بر جنبه های مختلف زندگی شخصی و خانوادگی فرد مبتلا اثر بگذارد . این مشکلات به خصوص زمانی که فرد مبتلا به ام اس دچار علائمی باشد که توسط دیگران قابل لمس یا درک نیست مانند احساس خستگی ، بیشتر به چشم می آید. بنابراین زمانی که شخصی به این عارضه مبتلا می شود لازم است دیگر افراد خانواده ، همراهی و همکاری لازم را داشته باشند تااحتمال بروز چنین مشکلاتی به حداقل برسد . وقتی یکی از همسران دچار این عارضه میشود. ممکن است در زندگی مشترک شان هم با مشکلاتی مواجه شوند و در این شرایط لازم است نقش هایی که در خانواده برعهده دارند دوباره ارزیابی کنند و تغییراتی در آن بدهند.
ام اس ، تحصیل و اشتغال
اغلب کسانی که به ام اس مبتلا می شوند و علائم خفیفی دارند ، به راحتی می توانند تحصیلات شان را ادامه دهند و مشغول کار و فعالیت شوند . البته فراموش نکنیم تجربه هم این واقعیت را تایید کرده و حالا بسیاری از کسانی که مبتلا هستند به مدارج بالای علمی رسیده اند یا مشغول انجام فعالیتهای جدی و متعددی هستند . در صورتیکه خستگی آنها را اذیت کند هم می توانند بایک برناه ریزی دقیق و حساب شده در طول روز دقایقی را به استراحت اختصاص دهند تا این حالت برطرف شود . پس مطمئن باشید ام اس مانعی برای کار کردن یا ادامه تحصیل نیست و اگر مشکلی وجود داشته باشد. با تغییراتی کوچک و جزئی مانند فراهم کردن فضایی برای استراحت یا امکان تغییر ساعات کاری به راحتی می توانید به فعالیت بپردازید.
ام اس و ازدواج
به طور معمول ام اس هیچ منعی برای ازدواج ایجاد نمی کند و مبتلایان به ام اس می توانند مانند سایر افراد ، زندگی مشترکشان را تشکیل دهند . البته نکته مهمی که در این میان وجود دارد این است که حتما باید درباره این موضوع با فردی که قرار است شریک زندگی تان شود صحبت کنید تا او نسبت به این موضوع مطلع شود.
ام اس و بارداری
بارداری در طولانی مدت تاثیر خاصی در روند بیماری ندارد. احتمال عود نیز درمدت بارداری و به خصوص درسه ماهه دوم و سوم بارداری کاهش می یابد . از طرف دیگر ، کنترل شرایط پس از عود ام اس هم به شدت آن و نظر پزشک معالج بستگی دارد .
ام اس و ورزش
همه می گویند ورزش کردن برای مبتلایان به ام اس مفید و حتی ضروری است اما چه ورزشی برای این افراد مناسب است؟ در گذشته می گفتند مبتلایان به ام اس به دلیل حساسیتی که به گرما دارند نباید مشغول ورزش شوند و انجام فعالیت فیزیک را به ضرر این افراد میدانستند . امروزه اما چنین طرز فکری تایید نمیشود و در مطالعات متعدد این موضوع را رد کرده اند و آنطور که مطالعات اخیر نشان میدهد ورزش تناسب اندام و وضعیت سلامت روان همه افراد را بهبود می بخشد. بر همین اساس هم توصیه می شود مبتلایان به ام اس در حد توان شان ورزش کنند و فعالیتهای فیزیکی رابه برنامه روزانه اش بیفزایند.
ورزش کردن برای مبتلایان به ام اس نیز مانند دیگر افراد می تواند موجب بهبود عملکرد قلب و گردش خون شود و با کنترل وزن و حفظ وزن مناسب به آنها کمک می کند علاوه بر این موارد، بسیاری از علائم ام اس نیز با افزایش فعالیت جسمی و ورزش مناسب به خوبی کنترل می شود و بهبود می یابد.
تهیه و گردآوری: طوفان دانشمند
