نویسنده و مولف: پوپک سودمند
آسیب حاد کلیوی جزو مشکلات سلامتی است که بسیار ناتوان کننده و خطرناک است و نیاز به توجه عمومی و اطلاع رسانی دارد.
آسیب حاد کلیوی در کشورهایی نظیر ایران خطری برای سلامتی کودکان و نوجوانان به حساب می آید و در صورت عدم آگاهی از علائم آن می تواند به این آسیب و حتی مرگ منجر شود .
بسیاری از مصدومین زیر آوار مانده و یا تصادفی و ... در اثر آسیب حاد کلیه فوت می کنند گروه دیگری که در معرض خطر آسیب حاد کلیوی می باشند، بیماران بستری در بخش مراقبت ویژه اند. که میتواند روند بهبود آنها را دستخوش شکست نماید. لذا علاوه بر عموم مردم آموزش کارکنان پزشکی دربخش پرستاری نیز در جلوگیری از بروز آسیب حاد کلیوی اهمیت بالایی دارد.
دلایل بروز آسیب حاد کلیوی
آسیب حاد کلیوی به ویژه در کشورهای در حال توسعه ، خطر ویژه ای برای کودکان و نوجوانان محسوب می شود. چراکه به تناوب در نتیجه مسمومیت های گوارشی ، مسمومیت های شیمیایی ، مالاریا و سایر بیماری های عفونی رخ میدهد . آسیب حاد کلیوی تقریبا همیشه در ارتباط با یک مشکل پزشکی رخ میدهد . شرایطی از قبیل بستری بودن به ویژه در بخش مراقبتهای ویژه برای درمان یک بیماری جدی ، سن بالا، انسداد مسیر عروق خونی دستها یا پاها، دیابت، فشارخون بالا، بیماریهای کلیوی و بیماریهای کبدی میتواند خطر آسیب های حاد کلیه را افزایش دهد .
با افزایش آگاهی عمومی و آموزش پرسنل بخش درمانی و پزشکی در خصوص علائم هشداد دهنده شروع آسیب حاد کلیه و نحوه پیشگیری از آن ، به سادگی می توان از موارد زیادی از آسیب های حاد کلیوی پیشگیری نمود.
علائم و نشانه های آسیب حاد کلیوی
از علائم و نشانه های صدمه های کلیوی ، میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
گیجی و خستگی ، کاهش میزان اوره ، مشکل تنفسی ، کاهش هوشیاری، تهوع ، تشنج و اغماء، احساس درد با فشار در قفسه سینه، احتباس آب و مایعات در بدن که منجر به تورم اندام تحتانی مچ پا و پا میشود:
شیوه درمان آسیب حاد کلیوی
درمان صدمه حاد کلیه ، اکثرا نیاز به بستری دارد و اغلب این مشکل در بیمارانی که بستری هستند رخ میدهد. لازم به ذکر است که طول مدت بستری برای درمان این مشکل بسته به علت ایجاد کننده و سرعت برگشت عملکرد کلیه به حالت عادی خواهد بود. برای درمان عوارض تا برگشت کارکرد طبیعی کلیه ها ، بسته به علت ایجاد آن میتوان اقداماتی نظیر تنظیم میزان مایعات در جریان خون ، مصرف داروهایی جهت تنظیم پتاسیم خون ، مصرف داروهایی جهت تنظیم سطوح کلسیم و انجام دیالیز جهت پاکسازی سموم از خون در صورتی که میزان سموم درخون بالا برود باشد.
رعایت نکات تغذیه ای در حین درمان آسیب حاد کلیوی
در حین دوره بهبود از یک حمله آسیب حاد کلیوی پزشکان با همکاری مشاوره تغذیه ، رژیم غذایی مخصوص برای بیمار تجویز میکنند تا حداقل فشار روی کلیه ها وارد آید. رژیم غذایی ذیل در افراد با آسیب حاد کلیوی تجویز میگردد: کاهش پتاسیم (مواد غذایی شامل موز ، پرتقال،سیب زمینی، اسفناج ،گوجه فرنگی ) درمواد غذایی ، منع مصرف مواد دارای نمک افزودنی و محدودیت فسفر (مواد غذایی شامل شیر ، پنیر، لوبیای خشک ، آجیل و کره بادام زمینی)
روشهای پیشگیری
پیشگیری از آسیب حاد کلیوی می تواند امری مشکل باشد ولی با اقداماتی مثل مصرف داروهای بدون نسخه از قبیل آسپیرین ، استامینوفن، ایبوپروفن، در حداقل اندازه ممکن، کنترل فشار خون بالا و قند خون در صورت ابتلا به دیابت و رعایت زندگی به سبک سالم و تغذیه متعادل و عدم استعمال دخانیات و مصرف الکل میتوان خطر آسیب حاد کلیوی رابه حداقل رساند.
نویسنده: دکتر پوپک سودمند